Desi Hesaplama Aracı
Lojistik ve ulaşımda desi hesaplama (hacimsel ağırlık), kargo ücretlendirmesinin ve kapasite planlamasının merkezindedir. Paket boyutlarının maliyete etkisini doğru ölçmek; e-ticaret gönderileri, depo çıkışları, paletli LTL taşımalar ve hava kargo fiyatlamasında hem verim hem de şeffaflık sağlar. Türkiye’de karayolu kargoda standart olarak kullanılan desi, işletmelerin kargo maliyetlerini öngörmesine ve paketleme stratejilerini optimize etmesine yardımcı olur.
Hızlı Hesaplama Örnekleri
| Hesaplama Türü | Örnek Senaryo | Sonuç |
|---|---|---|
| Desi (Karayolu) | Koli: 40×30×20 cm | (40×30×20)/3000 = 8 kg desi |
| Faturalama Ağırlığı | Gerçek ağırlık 6 kg, desi 8 kg | Ücretlendirme: 8 kg üzerinden |
| Hava Kargo Desi | 50×50×50 cm; divisor 6000 | 125.000/6000 ≈ 20.8 → 21 kg |
| Palet Desi | 120×80×150 cm (LTL) | (120×80×150)/3000 = 480 kg desi |
Desi Hesaplama Nasıl Yapılır?
Temel Hesaplama Yöntemi: Desi (hacimsel ağırlık), paket hacminin belirli bir bölüme (divisor) bölünmesiyle bulunur. Türkiye içi karayolu kargoda yaygın divisor 3000’dir.
Formül (cm ve kg):
Diğer Uygulamalar: Hava kargo ve uluslararası ekspres için firma politikasına göre 5000 veya 6000 divisor kullanılır: .
Ücretlendirme Kuralı: . Birim fiyat bu ağırlığa uygulanır.
Örnek: 40×30×20 cm koli için desi = 8 kg. Gerçek ağırlık 6 kg ise 8 kg üzerinden ücret alınır; birim fiyat 35 TL/kg ise tahmini maliyet ≈ 8×35 = 280 TL.
Desi Hesaplama Nedir?
Desi hesaplama, kargonun taşıma aracında kapladığı alanı ağırlıkla ilişkilendirerek adil maliyet belirleme yöntemidir. Büyük hacimli ama hafif paketlerde hacimsel ağırlık, gerçek ağırlıktan yüksek çıkar ve kargo ücreti buna göre hesaplanır. Türkiye’de Yurtiçi, Aras, MNG, Sürat gibi firmalar karayolunda genellikle 3000 divisor ile desi hesaplama yapar; hava kargoda 5000–6000 kullanımı yaygındır.
- Ölçüm: En, boy, yükseklik cm cinsinden; en geniş noktadan ölçülmelidir.
- Gerçek vs. Hacimsel: Ücretlendirmede yüksek olan değer esas alınır.
- Yuvarlama: Birçok taşıyıcı desiyi bir üst tam kiloya yuvarlar.
- Paketleme Etkisi: Ambalaj hacmi desiyi artırır; kompakt paket maliyeti düşürür.
Desi Hesaplamanın Kullanım Alanları
- E-ticaret: Sepet aşamasında kargo maliyeti tahmini ve kampanya kurguları
- Perakende ve Depo: Raf/palet yerleşimi ve sevkiyat planı
- Üretim ve 3PL: Navlun tekliflendirme ve kapasite tahsisi
- Uluslararası Taşımacılık: Hava kargoda 5000–6000 divisor ile fiyatlama
- Son Mil Teslimat: Motosiklet ve küçük araçlarda hacim limitlerinin yönetimi
Pratik Desi Hesaplama Örnekleri
Örnek 1: E-ticaret Kolisi (İstanbul içi)
Ölçüler: 40×30×20 cm, gerçek ağırlık: 6 kg, birim fiyat: 35 TL/kg.
Çözüm: Desi = (40×30×20)/3000 = 8 kg → Faturalama 8 kg. Maliyet ≈ 8×35 = 280 TL.
Örnek 2: Paletli Gönderi (Ankara → İzmir)
Palet: 120×80×150 cm, gerçek ağırlık: 320 kg, divisor 3000, navlun: 6.5 TL/kg.
Çözüm: Desi = (120×80×150)/3000 = 480 kg → Faturalama 480 kg. Maliyet ≈ 480×6.5 = 3.120 TL.
Örnek 3: Hava Kargo (İstanbul → Berlin)
Koli: 50×50×50 cm, gerçek ağırlık: 20 kg. Hava kargo divisor: 6000 (havayolu) veya 5000 (ekspres).
Çözüm: 125.000/6000 ≈ 20.8 → 21 kg; 125.000/5000 = 25 kg. Taşıyıcı politikasına göre 21 veya 25 kg üzerinden ücretlenir.